رضایت شغلی یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در بقای هر کسب وکاری است. چرا؟ شاید باورتان نشود که امروزه دیگر فقط داشتن رضایت مشتری برای هر کسب وکاری مهم نیست. بیایید کمی به ماجرا واقع بینانه نگاه کنیم. رضایت شغلی کارمند و پرسنل باعث تاثیر بسیار زیادی می شود. اگر پرسنل راضی نباشند، آیا باعث از دست دادن مشتری شما نخواهد شد؟ به مثال زیر دقت کنید:
فرض کنید شما به عنوان یک مشتری برای گذراندن یک آخر هفته خوب می خواهید به همراه خانواده به رستوران بروید. پس از ورود به رستوران موقعی که گارسون برای دریافت سفارش غذا کنار شما می آید، می بینید که حالتی عبوس و ناراحت دارد و حق به جانب به محیط خود نگاه میکند. موقعی که فرزند شما 3 دفعه غذای انتخابی خود را تغییر میدهد، ناگهان گارسون می گوید: هنوز خودتان هم نمیدانید چه چیزی می خواهید؟
آیا با این رفتار، دیگر تمایلی دارید که باز هم به همان رستوران بیایید؟ یا اینکه با خود می گویید: این دفعه اول و آخرم بود که پایم را در اینجا گذاشتم؟ می دانم این حرف به شما که در نقش مشتری بودید ارتباطی ندارد. اما لطفا از نقشتان در مثال بالا خارج شوید و به همان نقش مدیر بازگردید. آیا وظیفه شما به عنوان مدیر رستوران این نیست که دلیل ناراحتی و رفتار گارسون را متوجه شوید؟ آیا مشکلی در جایگاه خود، در سمت شغلی خود دارد؟
دقیقا همین جاست که به یک مساله مهم در امور کسب وکار میرسیم به عنوان رضایت شغلی. ما می خواهیم در این مقاله به بیان رضایت شغلی بپردازیم. سپس عوامل تاثیر گذار بر این شاخص را به شما معرفی میکنیم. اما ماجرا در اینجا خاتمه نمی یابد. در انتها میخواهیم بگوییم چه راههایی برای بالا بردن میزان رضایت شغلی کارکنان وجود دارد. از شما دعوت میکنیم اگر ماجرا برایتان جالب شده تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
آقای رابینز در کتاب خود با عنوان “رفتار سازمانی” می گوید: رضایت شغلی، احساس مثبتی است که پس از ارزیابی ویژگیهای مختلف شغل خود، تجربه می کنیم. از طرفی دیگر مک فیشن این چنین تعریف میکند: رضایت شغلی یعنی ارزیابی یک نفر از شرایط شغلی خود. این شرایط شغلی شامل شامل درک و فهم او از فضای کار، ویژگیهای شغلی او و عوامل احساسی تاثیرگذار بر او در محیط کاریست.
برای اینکه بهتر بفهمیم رضایت شغلی چیست؟ بهتر است از این دیدگاه هم به ماجرا نگاه کنیم. به طور کلی دو دسته تعریف برای رضایت شغلی وجود دارد.
رضایت شغلی و نظرسنجی آنلاین آن را یک بینش به کل شغل در نظر بگیرید. زیرا هر چقدر هم ابعاد و زوایای مختلف این سنجه را ریز و خرد کنیم باز هم ممکن است عواملی وجود داشته باشد که از توجهتان خارج شود.
از آنجایی که عوامل زیادی بر رضایت شغلی تاثیر گذار است و هرگز نمیتوان آنها را به طور کلی سنجید، بنابراین بهتر است هریک از این عوامل را به صورت جداگانه و مجزا اندازه گیری کنید.
ضرب المثلی داریم که میگوید یک کارمند راضی و خوشحال، بسیار کارا و اثر بخش است. اما خودما تعریف دیگری از رضایت شغلی داریم. به نظر ما رضایت شغلی، احساس و دید مثبت یک کارمند و پرسنل نسبت به سازمان است. یعنی کارمند به سازمان و یا شرکت محل کارخود علاقه و دلبستگی پیدا میکند و خودرا عضوی از یک تیم محبوب و درجه یک میداند.
حال که با تعاریف رضایت شغلی آشنا شدید، میخواهیم در بخش بعدی مقاله به عوامل تاثیر گذار بر این سنجه مهم اشاره کنیم و آنها را بهتر بشناسیم. به نظر من بخش بعدی مقاله یکی از کلیدیترین حرفهای ماست. پس بهتون توصیه میکنم آن را از دست ندهید.
4 دسته گوناگون از پارامترهای تاثیرگذار بر رضایت شغلی کارکنان وجود دارند که در این بخش میخواهیم به آن ها اشاره کنیم. پس لطفا با دقت کامل این 4 عامل را مورد مطالعه قراردهید و اگر از من می شنوید قلم و کاغذی برای نکته برداری از این 4 عامل اگر کنار دستتان باشد بد نیست.
منظور ما از عوامل شرکتی، پارامترهایی هستند که به واسطه خود شرکت یا سازمان بر روی رضایت شغلی کارکنان تاثیر میگذارد. میدانم کمی گیج شدید، برای همین میخواهم کمی بیشتر برایتان توضیح بدهم. عوامل شرکتی تاثیر گذار بر رضایت شغلی کارکنان به 3 دسته تقسیم میشوند.
1-حقوق و مزایا:
حقوق و مزایا یکی از مهمترین و اصلیترین عوامل شرکتی در رضایت شغلی کارکنان است. اگر کارمند شما این حس را داشته باشد که حقوقی که دریافت میکند منصفانه است باعث میشود بیشترین تاثیر را روی روحیه و میزان خرسندی خود از کار خود را داشته باشد.
2- پیشرفت و ارتقا شغلی:
یکی از چیزهایی که باعث میشود کارکنان در یک شرکت و یا سازمان، پویاتر و فعالتر شوند ماجرای پیشرفت و ارتقای شغلی و در نتیجه آن افزایش حقوق و مزایا است. این پیشرفت و گرفتن جایگاه بالاتر باعث ایجاد انگیزه و در نتیجه رضایت کارکنان را به همراه می آورد.
3- قوانین و سیاست های سازمان:
سیستم ساختاربندی و تعریف مشاغل در یک کسب وکار شرکت میتواند بر میزان رضایت شغلی کارکنان تاثیر گذار باشد. تجربه به ما ثابت کرده که شرکتهایی که در تعاریف شغلی خود، ساختار منعطف داشته باشند، به افزایش میزان رضایت شغلی کارکنان می انجامد. واما شرکت هایی که در تعاریف شغلهای مورد نیاز خود ساختاری خشک و غیر منعطف داشته باشد در کارکنان باعث ایجاد حس منفی شده ودر انتها میزان رضایت کارکنان را کاهش میدهد.
عوامل محیطی به عواملی گفته میشود که در محیط کاری نمود پیدا میکنند. مانند شیوه مدیریتی، ارتباطات درون سازمانی و شرایط کاری از جمله این عوامل و معیارها هستند که به بیان آنها می پردازیم.
شیوه مدیریتی:
بهتر است این مورد را یادداشت کنید. هرکجا که مدیران و مدیران میانی شرکتها یا سازمانها، با کارکنان خود رفتاری داشتند که نشاندهنده حمایت آنها از کارکنان بوده، به وضوح دیدیم که رضایت کارکنان هم افزایش قابل ملاحظه ای داشته است.
ارتباطات درون سازمانی:
هرچه رابطه های میان کارکنان و هم تیمی های آنها در یک مجموعه یا سازمان کاملتر و مرتبطتر باشد، میزان رضایت شغلی کارکنان افزایش خواهد یافت . پس شما نه تنها نباید از ارتباطات درون سازمانی کارکنانتان جلوگیری کنید، بلکه باید شرایطی را فراهم آورید تا آنها بتوانند با یکدیگر رابطه موثر و مفیدی برقرار کنند اما به خاطر داشته باشید این ارتباطات درون سازمانی باید به شکلی سالم و حرفه ای طرح ریزی شده باشد و گرنه ممکن است اثر سوء بر شرکت و همچنین رضایت شغلی کارکنان از محیط شرکت داشته باشد.
شرایط کاری:
به جو و فضای کاری که در یک شرکت و سازمان به وجود می آید شرایط کاری گفته میشود. حال هر چقدر این فضا و جو، آرامتر و مطلوبتر باشد، آرامش فیزیکی و روحی و روانی کارکنان هم حفظ شده و در نتیجه میزان رضایت شغلی کارکنان افزایش می یابد.
ماهیت کار به این موضوع میپردازد که کار افراد شرکت شما چگونه است؟ خوب است در اینجا به دو موضوع مهم برای ماهیت کار بپردازیم. درهر ماهیت کار دو مسئله وجود دارد؛ اول اینکه فرد در شغل و مسئولیتی که به وی محول شده چه میزان اختیار و آزادی عمل به دست آورده است. دومین مساله ای که در ماهیت کاری مهم است میزان تنوع کاری است. یعنی یک شخص چه میزان تنوع در مسئولیتهای خود دارد.
سعی کنید در شرکتتان تنوع شغلی را بالا ببرید و هر ازچندگاهی کارکنان خود را در شغلی جدید قرار دهید. از لحاظ تجربی ثابت شده است که فردی که همیشه یک کار ثابت را انجام دهد، به مرور زمان از کار خود بیزار شده و فرسوده می شود. به عبارت دیگر بهتر است اینگونه بگوییم اگر از لحاظ تنوع شغل در شرکتتان به یک حد متعادل و متوسط رسیدید، باعث میشود رضایت شغلی کارکنان افزایش می یابد. اما اگر تنوع کاری زیادی در شرکت خود دارید موجب سردرگمی، ابهام و همچنین استرس زیاد کارکنانتان در کار میشوید. سعی کنید همیشه از لحاظ تنوع کاری در حد متعادل باشید.
این پارامتر به روحیه افراد در کار باز میگردد و آنچنان دیگر در کنترل شما نیست. اگر روحیه کار تیمی کارکنانتان داشته باشند، مسلما وقتی در یک تیم باشند، میزان رضایت شغلی آنها افزایش می یابد. از طرف دیگر اگر شخصی روحیه انفرادی داشته باشد مسلما قرار گرفتن در کنار یک تیم باعث رنجش و سختی وی میشود.
تا به اینجا که با رضایت شغلی کارمندان آشنا شدید و سپس به 4 عامل مهم در رضایت شغلی کارمندان پرداختیم. اما تا به اینجا یک سری موضوعات را بررسی کردیم و فهم ما از موضوع به حد قابل قبولی رسیده است و میخواهیم در بخش پایانی مقاله شیوه های بالابردن رضایت شغلی کارکنان را برایتان مطرح کنیم و راهکارهای عملی و تاثیرگذار را به شما بگوییم. پس قسمت مزد مقاله را از دست ندهید.
قدردانی و سپاسگذاری کردن از تلاش و کوشش کارکنان یکی از ساده ترین و کم هزینه ترین روشهایی است که میتواند باعث بالارفتن رضایت شغلی کارکنان شود. براساس تحقیقات انجام شده، حدود 60 درصد از کارکنان میگویند به اندازه کافی از آنان قدردانی نمیشود. شما با انجام اینکار به راحتی می توانید تاثیرگذاری مثبتی در ذهن پرسنل خود داشته باشید و از این آب گل آلود به بهترین شکل ماهی خود را بگیرید. زیرا با این کار می توانید رضایت شغلی کارکنان سخت کوش خود را بالا ببرید و جلوی به وجود آمدن افکار مزاحم و مخرب در ذهن آنها را بگیرید.
همان طور که در بخش عوامل تاثیر گذار بر رضایت شغلی کارکنان توضیح دادیم، ارتباطات میان کارکنان بسیار مهم است. اما سعی کنید در سازمان خود ارتباط سالم را در فرهنگ شرکت و سازمان خود نهادینه کنید. هر چقدر ارتباط شما به عنوان مدیر با اعضای تیم بیشتر باشد، آسایش و رفاه نیز در سازمان بیشتر شده و در نتیجه رضایت شغلی کارکنان شما افزایش می یابد.
مبحث سلامتی کارمندان شامل دو موضوع متفاوت است. مسئله اول سلامت روحی و روانی بوده و مسئله دوم سلامت جسمی است. متاسفانه اکثر شرکت ها و سازمانها سلامت روحی نیروهای خود را فراموش کرده اند به طوری که گویی برایشان هیچ اهمیتی ندارد. اما اگر شما به این قضیه دقت کنید سلامت روح و روان هم به اندازه سلامت جسمی اهمیت دارد.
شما باید به عنوان مدیر برای کارکنان خود در جهت حفظ سلامت روحی آنها اقداماتی انجام دهید. مثلا تا جایی که امکان دارد سعی کنید کارمندان خود را از استرس، نگرانی دور کنید و محیط کاری آرام برای آنها مهیا کنید. برای سلامت جسمی کارکنان هم سعی کنید با یک باشگاه ورزشی یا یک مجموعه ورزشی قرارداد بسته و برای پرسنل خود دوره های ورزشی با تخفیف برگذار کنید. پرسنل شما وقتی این سطح از اهمیت دادن شما به سلامتی خود را ببینند ناخواسته به کار خود احساس مسئولیت میکند و در نتیجه رضایت شغلی وی افزایش پیدا میکند.
یکی از انگیزه هایی که کارکنان به شغل خود ادامه میدهند این است که میتوانند در این جایگاه به رشد و پیشرفت شخصی خود کمک کنند. حال اگر زمانی برسد که در شرکت شما، دیگر چیزی برای یادگرفتن و آموختن وجود نداشته باشد، کارمند شما احساس سرخوردگی و پوچی میکنند. معمولا کارکنانی که به این مرحله در کار می رسند به این فکر می کنند که ادامه رشد خود را در جای دیگری دنبال کنند و دیگر این شغل و محل کار جای پیشرفتی برای آنها ندارد. شما به عنوان مدیر شرکت یا سازمان وظیفه دارید برنامه ای کامل برای آموزش دادن کارمندان آن هم به صورت مداوم و مستمر در نظر داشته باشید. به عنوان مثال میتوانید ماهیانه مبلغی به کارکنان خود بدهید تا آنها در حوزه های مورد علاقه خود شروع به یادگیری کنند.
از کارهایی که مدیران همیشه از انجام دادن آنها خودداری می کنند بازخورد دادن به پرسنلشان است. اما کارمندان به این موضوع علاقه دارند و دوست دارند که نظر بالادستی خود را در مورد نحوه کارکردن خود بدانند. بگذارید رازی را با شما در میان بگذارم: آیا شما فکر میکنید کارکنان دوست ندارند عملکرد ضعیفشان به آنها گوشزد شود؟ مسلما با خود فکر میکنید و میگویید: بله دوست ندارند. اما حقیقت خلاف این تصور است؛ زیرا کارمندان آنقدر که شما تصور میکنید، حساس نیستند. همچنین آنها دوست دارند از عملکرد ضعیف آنها به خودشان بگویید.
برای اینکار سعی کنید ماهی یک الی دوبار به صورت رودررو و البته به صورت خصوصی و تنهایی نظرات خود را به کارکنانتان بازگو کنید؛ زیرا این کار شما باعث میشود، آنها احساس بهتری نسبت به عملکرد خود داشته باشند و با واقعیت زودتر روبرو شوند.
هنگامی که آینده در انتظار کارمند خود را برای او به صورت شفاف و واضح ترسیم میکنید، بهترین و قدرتمندترین شیوه برای بالابردن رضایت شغلی آنان را انجام دادید. تمام تلاش خود را به کار ببرید تا کارکنانتان به آینده شغلی خود لحظه به لحظه امیدوارتر باشند و انگیزه آنها برای رسیدن به جایگاه بالاتر بیشتر شود. برای مثال شما میتوانید به کارکنان خود کمک کنید تا برای آینده شغلی خود برنامه ریزی بهتری انجام دهند.
قبل از هر چیزی باید بگویم که این مورد را با مورد شماره 2 اشتباه نگیرید. شما با اعمال تغییراتی در محیط کار به عنوان مدیر، میتوانید کاری کنید که این روابط دوستانه در محیط کار سرو شکل بگیرد. مثلا صرف ناهار به صورت دورهمی، ورزش صبحگاهی و… باعث میشود که روابط دوستانه میان کارکنان بیشتر شود.
میدانم تا اینجا خیلی صحبت کردیم و نکات بسیاری را احتمالا یادداشت کردید. اما بهتر است که یک مرور سریع باهم انجام بدیم. در ابتدای مقاله مثالی گفتیم که کمی شما را به فکر برد. به این ترتیب شما را با یک مفهوم آشنا کردیم به نام رضایت شغلی کارکنان. سپس بعد از اینکه این مبحث را داغ کردیم وارد دنیای تعریف رضایت شغلی کارکنان شدیم و آنها را بررسی کردیم. سپس به عوامل تاثیرگذار بر این شاخص اشاره کردیم و نکاتی را گفتیم. در انتها هم روشهایی برای بالابردن این معیار مطرح کردیم.
خب همان طور که دیدید چه بخواهید، چه نخواهید باید یک معیار مهم در کسب وکارتان را همیشه اندازه بگیرید که تاثیر بسزایی در به اتمام رساندن فرایند سفر مشتری دارد. وآن چیزی نیست جز مقوله ای به نام رضایت شغلی کارکنان. عواقب بی توجهی به این شاخص معمولا زمانی ظاهر میشود که دیگر خیلی دیر است. پس قبل از اینکه دیر شود این میزان را اندازه گیری کنید و از وضعیت کارکنان خود مطلع شوید. در این مورد میتوانید به مقاله رضایت کارکنان چه ارتباطی با رضایت مشتریان دارد مراجعه کنید.
حال شما بگویید چه تجربه ای از اندازه گیری رضایت شغلی کارکنان در شرکت خود دارید؟ ما منتظر خواندن تجربیات شما هستیم.
دیدگاهتان را بنویسید